formy liczebnika dwa
  • Liczymy garście 

    31.12.2020
    31.12.2020

    Szanowni Profesorze,

    uczę się polskiego i niedawno zobaczyłem słowo garść wraz z różnymi liczebnikami. I chciałbym zapytać dlaczego dwie garście, natomiast pięć garści?


    Z wyrazami szacunku

    Denys Fiks

  • Mądre osoby akcentują…
    14.05.2004
    14.05.2004
    Czy istnieje obowiązująca kogoś, kto chciałby mówić poprawną polszczyzną, reguła nakazująca akcentowanie niektórych wyrazów inaczej niż na sylabę przedostatnią? Jak wiedzieć, które to są wyrazy? Co powoduje, że mądre osoby w wystąpieniach publicznych akcentują na trzecią sylabę od końca wyrazy takie, jak nauka, Rzeczpospolita, szczegóły, matematyka, fizyka, a nie robią tego wobec wyrazów: filozofia, kosmonautyka, algebra, łacina?
    Z poważaniem – Peter Wiśniewski
  • na następne/następnych sto dni
    5.01.2012
    5.01.2012
    Dzień dobry,
    czy formy: przez następne kilka lat, przez ładne parę lat, na następne sto dni są poprawne? Wydaje mi się, że częściej używane są: przez następnych kilka lat, przez ładnych parę lat, na następnych sto dni. Czy obie formy są poprawne? Od czego zależy odmiana?
    Pozdrawiam,
    Andrzej Wróbel
  • Nazwy jednostek wojskowych – różności pisowniowe

    24.05.2024
    24.05.2024

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie zapis nazw formacji wojskowych w publikacjach historycznych. W różnych publikacjach wygląda to inaczej.

    * „1. kompania «Wigry»” — „1 Kompania «Wigry»” — „2. pluton Kompanii Szturmowej «Wigry»”.

    * „1. kompania wigierska” — „Pierwsza Kompania Wigierska”.

    * „15 Pułk Ułanów Poznańskich” — „15. pułk Ułanów Poznańskich” — (a dalej w tekście forma skrócona, zapisywana albo wielką, albo małą literą, np. „nastroje w Pułku były wysokie”, ale już „dowódcą w batalionie był…”).

    * „…zajmował się oddział «Wigrier»” — „na miejsce dotarł 3. Oddział”.

    Które z tych form warto by uznać za wzorcowe i trzymać się ich konsekwentnie?

  • odmiana fraz liczebnikowych
    10.01.2009
    10.01.2009
    Witam mam dwa pytania. Po pierwsze, która forma jest poprawna: „Interesowałem się minionymi trzysta sześćdziesięcioma pięcioma dniami” czy „…trzystu sześćdziesięcioma pięcioma dniami”?
    Druga wątpliwość dotyczy odmiany liczebników ze słowem pracownicy. Piszemy: pięcioro pracowników (gdyż nie znamy ich płci), a w przypadku większych liczebników jest podobnie? Na przykład: „Rozmawialiśmy o sześciu tysiącach trzystu siedemnaściorgu pracownikach”?Czy siedemnastu?
  • perfuma
    4.11.2008
    4.11.2008
    Witam serdecznie,
    męczy mnie problem związany z odmianą polskich nominałów np. pięć złotych. Moi znajomi uparcie twierdzą, że dopuszczalną forma jest pięć złote.
    Kolejny problem dotyczy słowa perfuma, które jest tak często używane, a którego nie znalazłem w SJP na stronie wydawnictwa.
    Forma pięć złote, jak i nazwanie flakonu perfum perfumą są dla mnie co najmniej „nieładne”. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Dziekuję i pozdrawiam
    Marcin Mazurek
  • Poziome kreski przy znakach liczb rzymskich

    11.05.2024
    14.10.2020

    Dzień dobry, czy błędem jest stawianie poziomych kresek nad i pod cyfrą/liczbą rzymską, np. w zapisie miesiąca w dacie?

  • procent
    4.10.2005
    4.10.2005
    Witam serdecznie!
    Jakie są właściwe formy wyrazu procent w liczbie mnogiej i zasady jego użycia? Czy poprawną formą jest 38 procent czy też 38 procentów?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Sto pierwszy raz, dawniej też: setny pierwszy raz
    13.03.2019
    13.03.2019
    W Latarniku Henryka Sienkiewicza jest zdanie Zepchnięty sto razy, rozpoczynał spokojnie swoją podróż po raz setny pierwszy. Na winietach przedwojennych gazet znajdują się informacje w rodzaju rok setny dwudziesty trzeci. Czy to znaczy, że taka forma liczebnika porządkowego była kiedyś poprawna?
  • Stujednoletni
    3.04.2020
    3.04.2020
    Czy jeżeli dana osoba ma 101 lat, to mówimy, że jest to sto jedno letnia osoba, czy też stu jedno letnia osoba? (zastanawia mnie też pisownia tych słów). W przypadku 100 lat sprawa jest jasna – dany budynek, bądź osoba jest stuletnia.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego